03:00

-4

5 м/с

993 гПа

06:00

-3

5 м/с

996 гПа

09:00

-3

4 м/с

999 гПа

12:00

-0

4 м/с

1001 гПа

15:00

+0

3 м/с

1003 гПа

Першыя насельнікі

З'яўленне першага чалавека на тэрыторыі раёну

Першы чалавек на тэрыторыю Аршаншчыны прыйшоў пасля сыходу ледавіка, каля 15 000 год да нашай эры. Найстаражытнейшая стаянка чалавека была выяўлена ў 1984 годзе за 500 метраў ад вёскі Берасценева. Археолагі датавалі яе 9-8 тысячагоддзем да Н.Э. і аднеслі да раннемезалітычнай Грэнскай культуры. Прадстаўнікі гэтай археалагічнай культуры былі паляўнічымі, карысталіся лукам, пра што сведчаць асімітрычныя наканечнікі стрэлаў, знойдзеныя пры раскопках.

Акрамя названай стаянкі чалавека ў раёне выяўлена і даследвана яшчэ 4 ля вёсак Чыжоўка, Прыдняпроўе, Ларынаўка і ў самой Оршы.

Самым яркім помнікам старажытнага чалавека Аршаншчыны з’яўляецца захаваўшаеся амаль у ідэальным стане капішча на левым беразе Дняпра насупраць раёну Раніца.

На фота: парослае травой капішча

Таксама ў раёне і горадзе ёсьць больш за дваццаць гарадзішчаў і селішчаў, шмат з якіх былі разбураныя ў наш час гаспадарчай дзейнасцю чалавека. Курганныя могільнікі раскіданы па ўсёй тэрыторыі Аршаншчыны, найбуйнешы з даследваных – Чаркасова.

Да старажытнага часу можна аднесці і з’яўленне назвы гораду. Орша – з’яўляецца гідронімам, то бок назва якая ўзнікла ад назвы бліжэйшай ракі. Назву гораду дала рака Аршыца. А вось пра з’яўленне імя гэтай ракі ёсць розныя меркаванні. Адно з іх, што назва паходзіць ад славянаў. Вясной рака мае іржавы колер, бо вада выцякае з тарфяных балотаў, торф і дае такі адмысловы брудны колер рацэ. Магчыма, што старажытныя людзі казалі пра іржавую (“ршавую”) ваду ў рацэ.

Другая версія ўзнікнення тапоніму – балцкая. Арэшнік па літоўску сёння гучыць як “рэшутай”, улічваючы, што на Аршыцы і зараз расце шмат кустоў арэшніку, балты, якія былі тут да славянаў маглі назваць раку Аршыцай ад назвы расліны.

І самая нядаўняя версія – Фіна-угорская. Справа ў тым што наша Орша не адзіная ў свеце. На тэрыторыі якая сёння заселена Фіна-угорскімі народамі часта сутракаецца тапонім Орша. У перакладзе гэта слова можа азначаць або “стокавыя воды” або “вада бягучая ў рэчышчы”. Абодва значэнні падыходзяць да ракі Аршыцы.

Калі з’явіўся горад першапачаткова ён называўся Рша, пазней назва перарасла ў Орша. Сёння некаторыя культурныя і палітычныя дзеячы гавораць Ворша.

ORSHA.EU - Оршанский региональный портал

При цитировании информации активная гиперссылка на orsha.eu обязательна. Использование материалов orsha.eu в коммерческих целях без письменного разрешения редакции не допускается

Если у Вас возникли вопросы по работе портала, есть пожелания и предложения или хотите прислать интересную новость - пишите на наш адрес электронной почты [email protected]

Пользовательское соглашение