Знакаміты друкар Спірыдон Собаль нямала часу прысвяціў выданню кніг. Працаваў ён і ў Куцеінскім манастыры ў Оршы, дзе выдаў свой знакаміты "Буквар" у заснаванай ім друкарні. Гэтая кніга стала дапаможнікам для жадаючых вучыцца пісьму і чытанню. Значэнне дзейнасці Спірыдона Собаля для тагачаснай адукацыі складана ацаніць без высокіх эпітэтаў.
Што ж датычыцца кнігі "Апостал", то першы раз Собалем гэтая рэлігійная праваслаўная кніга была надрукаваная ў Кіеве. А ўжо ў 1632 годзе ім быў выдадзены "Апостал" і на тэрыторыі сучаснай Беларусі. Пры гэтым складана дакладна ўсталяваць, дзе менавіта ён быў надрукаваны, у Баркулабаве ці ў Куцейне. Справа ў тым, што Спірыдон Собаль працаваў фактычна "на колах", часта пераязджаў, займаўся асветніцкай дзейнасцю. Аднак усталявана, што папера ў канвалюце (зборнік, складзены з раней самастойных выданняў твораў друку (або рукапісаў), пераплеценых у адзін том) бралася з паперні ў Дуброўне, якая стаяла на Дняпры і была вядомая з 17 па пачатак 18 стст.
— У часы Спірыдона Собаля яна належала Мікалаю Глябовічу, — сказаў у інтэрв'ю карэспандэнту Orsha.eu дырэктар музею беларускай літаратуры Зміцер Яцкевіч, — На філігранях, якія выкарыстоўваліся пры друкаванні кнігі, стаяў герб "Ляліва", якім карысталіся многія беларускія шляхецкія роды. На тэрыторыі Беларусі ў той час знаходзіліся каля 20 паперняў. Дуброўна знаходзіцца блізка да Оршы, да Куцеінскай друкарні, гэтым, відаць, і абумоўлена тое, што папера для кнігі бралася адтуль. Яе проста прасцей было прывезці на рынак.
Урачыстая прэзентацыя асобніка кнігі "Апостал" адбылася ў будынку ратушы Магілёва ўвечары 24-га лістапада. Дырэктар музею гісторыі Магілёва, дзе цяпер будзе захоўвацца ўнікальны фаліянт, Аляксей Бацюкоў зазначыў, што набыць адну з шасці арыгінальных кніг "Апостала" Собаля можна было і раней, але тады яна прадавалася ўладальнікам за 10 тысяч даляраў, а гэта была непад'ёмная для музею сума. Цяпер жа гарадская ўлада Магілёва павысіла фінансаванне гістарычнага музею, а ў выніку перамоваў удалося знізіць суму кнігі амаль удвая. Праблемай, па словах дырэктара, была дастаўка кнігі з адной з краін Еўразвязу ў Магілёў, але і яе ўдалося вырашыць.
Цяпер кніга "Апостал" будзе знаходзіцца ў экспазіцыі літаратурнай спадчыны ў Музеі гісторыі Магілёва. Таксама музей працягвае пошук і набыццё іншых старых выданняў 17 стагоддзя, якія маюць дачыненне да горада. Прыемна адзначаць, што шэраг кніг мае непасрэднае дачыненне і да Аршаншчыны, у прыватнасці да Оршы і Дуброўны.
Па словах гісторыкаў, постаць Спірыдона Собаля яшчэ не даследавана да канца, яе варта вывучаць і надалей. Нагадаем, што на тэрыторыі былога Куцеінскага манастыра ў Оршы ўсталяваны помнік у гонар выдання "Буквара" ў Куцеінскай друкарні, а на царкве там жа знаходзіцца дошка, якая распавядае пра Спірыдона Собаля.
