Гісторык Зміцер Дрозд, які некаторы час даследваў тэму сталінскіх рэпрэсіяў на прыкладзе аршанскага рэгіёну выпусціў цікавы артыкул на сайце ініцыятывы «Кабылякі. Расстраляныя ў Оршы». Праз лёс селініна Людзвіга Качаноўскага Зміцер паказаў як савецкія ўлады ставіліся да старых людзей у часы вялікага тэрору. Праўда, здзек з сям’і Качаноўскіх пачаўся раней за 1937 год. Яшчэ ў 1929 годзе — калі старому Людвігу было ўжо 79 гадоў — яго раскулачылі, адабралі ўсю маёмасць і саслалі. Лёс гэтага чалавека — рэдкі выпадак, калі ахвяра камуністаў змог перажыць высылку і, нават, вярнуцца ў родны край.

Але і пасля вяртання Людзвіг Францэвіч не змог дажываць свой век спакойна. У 1937 годзе яго арыштоўваюць зноў і абвінавачваюць ужо «ў тым, што ён выступаў у абарону ворага народа Троцкага, распаўсюджваў правакацыйныя чуткі пра вайну і гібель савецкай улады», а таксама за тое, што быў «пасобнікам польскіх акупантаў». На момант другога арышту старому было ўжо 87 гадоў. Ён прыгаворваецца да 10 гадоў лагераў і адпраўляецца спачатку ў Аршанскую турму (былы Езуіцкі калегіюм), а потым у Магілёў. Да адпраўлення ў другую сваю ссылку Людзвіг Францавіч не дажыў. У 1938 годзе ён памірае ў бальніцы калоніі № 7 у Магілёве. У дакумантах значыцца «Пакутваў ад старэчага маразму і грыпа. Смерць наступіла ад старэчага маразму». Але выпадак Качаноўскага — гаворыць аўтар артыкула — не нейкі ўнікальны. У няпоўным спісе рэпрэсаваных у БССР на 59.000 чалавек Дрозд знайшоў дзесяткі старыкоў, якім на момант рэпрэсіяў было каля 80-90 гадоў, сярод якіх не мала сустракаецца і жанчын.

Цалка прачытаць артыкул з фотаздымкамі крымінальнай справы можна тут.