21:00

+10

6 м/с

981 гПа

00:00

+9

6 м/с

979 гПа

03:00

+8

6 м/с

977 гПа

06:00

+7

6 м/с

975 гПа

09:00

+8

6 м/с

975 гПа

Беларусь, Культура

Шатэрнік пра нашых землякоў

07.09.2022 09:21

1246 праглядаў, 0 каментароў

Скульптар Алесь Шатэрнік у сваіх мемуарах узгадаў Караткевіча і Баразну

Алесь Шатэрнік - вядомы беларускі скульптар і мастак, аўтар многіх гарадскіх скульптураў, але жыве зараз у ЗША. Нядаўна мастак пачаў пісаць свае мемуары, якія часткамі публікуюцца ў розных СМІ. У чарговых успамінах Шатэрнік узгадвае і двух дзеячоў мастацтва, якія маюць дачынення да нашага рэгіёна: Уладзімір Караткевіч і мастак Лявон Баразна. Прыводзім гэтыя ўрыўкі без зменаў.

Уладзімір Караткевіч – прарок і містык

Уладзімір Караткевіч быў містыкам. Аднойчы ён перадаў у майстэрні мастаку Алесю Марачкіну цыдулку, напісаную таемным шыфрам, з прадказаннем будучыні. Здаецца, гэта запіс ніхто не расшыфраваў.

Ці памятаю адну выпадковую сустрэчу. Я пабачыў Караткевіча летам 1983 года на лаўцы каля цяперашняга ўваходу ў метро Кастрычніцкая на скрыжаванні Энгельса і праспекта Незалежнасці. Было горача. Гарадская спякота. Караткевіч сядзеў на лаўцы і глядзеў у неба на аблокі. Нос павертнуты ў бок Плошчы Перамогі. Валасы раскіданыя ў два бакі. Вочы шырока раскрытыя, ён глядзеў у Неба.

Я зразумеў, што бачу Прарока і зрабіў эскіз. Выляпіў з пластыліна. Пасля, калі Пятро Драчоў распавядаў пра апошнюю вандроўку Караткевіча, я ўявіў яго ў такой паставе, як ён плыве ў чаўне, з вяслом, між чаратоў.

Лявон Баразна: вяселле і смерць

Я вельмі добра ведаў Лявона Баразну. Яго дзейнасць – гэта вытокі народнай культуры Новага часу. Мастацкі Фонд Саюза мастакоў, які ўзначальваў Лявон Баразна, развіваў традыцыйныя віды мастацтва: кераміка, народны нацыянальны строй, саломка, кавальства, ткацтва.

Цікавая сустрэча адбылася перад самай яго гібеллю. Ён быў на вяселлі маёй малодшай сястры Тані на Нававіленскай. Сустрэў Лявона Баразну ў майстэрні, якая на Камсамольскай, дзе ў дварах неўзабаве яго і забілі.

Кажа: «Цікава паслухаць: ці спяваюць цяпер на вяселлях беларускія песні». І я запрасіў яго. На вяселлі, памятаю, ён сядзеў на канапе. За расчыненымі дзвярыма балкона заходзіла жнівеньскае сонца. Лявон Баразна блакітнымі вачыма з лёгкай усмешкай глядзеў на захад…

А хутка пасля вяселля Лявона Баразну забілі… 15 жніўня 1972 года. Яго забілі дзеці палкоўніка Золатава, два браты. Золатаў працаваў начальнікам адзела кадраў у Доме ўрада. Пырнулі нажом. Аднаго забойцу выпусцілі на волю праз сем месяцаў, а другога амністаавалі.

Павел Масленікаў шмат прыклаў намаганяў дзеля праўды, ён быў у той час рэктарам БГТХИ (цяпер Акадэмія мастацтваў). За гэтыя пошукі праўды і звольнілі яго.

Зло сутыкнулася з мастаком у «патрэбным месцы і ў патрэбны час». Можна сказаць, што падаслалі забойцаў, яны паводзілі сябе вельмі нахабна, як бы ўсвеламляючы, што пакарання пазбегнуць. І зараз толькі Неба ведае: ці падаслалі іх. Але была тады агульная палітыка, скіраваная на знішчэнне народнай культуры і этнасу, каб быў у беларусаў «Мой адрас Савецкі Саюз».

Падпішыся на навіны!

Падпішыся на навіны Оршы і рэгіёну і будзь першым, хто даведаецца самае важнае і цікавае

Обсуждение новости: Шатэрнік пра нашых землякоў

Скульптар Алесь Шатэрнік у сваіх мемуарах узгадаў Караткевіча і Баразну

нет комментариев

станьте первым, кто начнёт обсужение

стать первым!

в соотеветсвии с действущим законодательством Республики Беларусь

комментарии могут оставлять только зарегистрированные пользователи

войти на сайт

ORSHA.EU - Оршанский региональный портал

При цитировании информации активная гиперссылка на orsha.eu обязательна. Использование материалов orsha.eu в коммерческих целях без письменного разрешения редакции не допускается

Если у Вас возникли вопросы по работе портала, есть пожелания и предложения или хотите прислать интересную новость - пишите на наш адрес электронной почты [email protected]

Пользовательское соглашение