У Оршы вядомыя два месцы масавага знішчэння людзей - на Кабыляцкай гары і ў канцы вуліцы Магілёўскай, у Харкаўскім лесе. У змрочныя 30-я гады ХХ стагоддзя органамі НКУС туды пад покрывам ночы былі вывезеныя і расстраляныя тысячы людзей. Парэшткі чалавечых целаў засыпаліся зямлёй, а даследчыкі, якія працавалі на мясцовасці ў 80-90 гг. знаходзілі чалавечыя чарапы з характэрнымі кулямі ў лобе ці ў патыліцы, значыць, стралялі ва ўпор. Нярэдка ўлады спрабавалі "спіхнуць" адказнасць за гэтыя расстрэлы на немцаў, аднак іх версія не вытрымлівала ніякай крытыкі. Нацысты расстрэльвалі людзей аўтаматнымі чэргамі па целе і не надта баяліся публічнасці, маглі зладзіць масавую кару сярод белага дня. А вось бальшавікі якраз вывозілі сваіх ахвяраў у лес сярод ночы, ставілі на калені на край яміны і стралялі з вельмі блізкай адлегласці.

Калі ў лесе на Кабыляцкай гары хаця б ёсць помны валун, які нагадвае пра трагічныя падзеі 30-х гадоў, дык у Харкаўскім лесе няма і гэтага. Акрамя ўсяго, знайсці абодва месцы не так лёгка. Таму неабходна ўсталёўваць указальнікі. Вядомы грамадскі актывіст са Стаўроў Ігар Грышанаў паведаміў, што ў бліжэйшы час кіраўніцтву Оршы будуць накіраваныя адмысловыя звароты на гэтую тэму, піша zapraudu.info. Нядаўна Грышанаў наведаў месца сталінскіх расстрэлаў у Хайсах, што пад Віцебскам, і там стаяць указальнікі, крыжы, таблічкі ў памяць ахвяраў.

— Гэтыя месцы - Андрэеўшчына, там ужо стаіць памятны знак, і Харкаўскі лес, дзе ўлады абяцалі ўсталяваць памятны знак яшчэ ў 1991 годзе. 26 красавіка я абмяркую гэтае пытанне з мясцовымі дэпутатамі. Таксама мы звернемся да кіраўніцтва горада і раёна. Асабіста для мяне ўдзельнічаць ва ўвекавечанні памяці забітых - вялікі гонар і адказнасць. А наогул наша даваенная гісторыя яшчэ пакрыта таямніцамі. Мы вымушаны па макулінках ў архівах і на аснове паказанняў сведак аднаўляць сапраўдную карціну трагедыі, якая адбылася на нашай легендарнай аршанскай зямлі...