Помнік жаўнерам паветраных войскаў Польшы ў Торуні быў адчынены ў 1937 годзе, бо ў гэтым горадзе знаходзілася вучэльня польскай авіяцыі. Аўтарам помніка стаў ураджэнец Оршы Міхал Каменскі. Дарэчы, яго брат Канстанцін - таксама аршанец па нараджэнні - служыў у польскай авіяцыі. Сам Міхаіл збег у Польшу ў часы грамадзянскай вайны і калі у Польшы ён быў ужо даволі вядомым мастаком, яго сям'я якая засталася ў СССР падлегла рэпрэсіям па выдуманым абвінавачанні ў шпіянажы на карысць заходняй суседкі. Некаторыя з іх былі расстраляныя.
Помнік у Торуні быў знішчаны гітлераўцамі, але засталося шмат яго фотаздымкаў і менавіта па гэтых фотаздымках горад Торунь і вырашыў аднавіць яго. Сам горад выдзяліў толькі частку сродкаў на аднаўленне помніка, другую частку збіралі праз дабрачынныя арганізацыі. І хаця сам помнік ужо гатовы да адкрыцця, паўнавартасна яго можна будзе пабачыць толькі ў жніўні калі адбудзецца ўрачыстае адкрыццё. Такі доўгі тэрмін звязаны з тым, што акрамя помніку рэканструюецца яшчэ і парк у якім пастаўлена скульптура - паведамляе торуньскае аддзяленне газеты "wyborcza".
Міхаіл Каменскі нарадзіўся ў 1893 годзе ў Глякаве пад Оршай і быў забіты гітлераўцамі пад час Варшаўскага паўстання ў 1944 годзе. Як выхадзец з шляхетнай сям'і па першым часе, ён атрымаў вайсковую адукацыю, але ў 1910-1914 гадах яшчэ і навучаўся мастацтву. У Першай сусветнай вайне служыў у Расейскім войску як афіцэр, двойчы быў цяжка паранены і адзін раз узнагароджаны. У 1917 годзе пайшоў на службу ў польскі корпус расейскага войска - у тыя часы вайскоўцы пачалі групавацца па нацыянальнай прыкмеце, з часам такія нацыянальныя вайсковыя падраздзяленні станавіліся асновай войскаў новых незалежных дзяржаў. Пасля адступлення корпуса на тэрыторыю незалежнай Польшы, Каменскі апынуўся ў Варшаве і да 1928 года заставаўся на службе. Пасля вяртання да грамадзянскага жыцця, стаў вядомым скульптарам і мастаком. У Польшы было шмат скульптураў зробленых аршанцам, частка з іх да нашых часоў не дажыла.
На фота: помнік створаны Міхаілам Каменскім у Торуні.
