12:00

+7

8 м/с

985 гПа

15:00

+8

9 м/с

984 гПа

18:00

+9

8 м/с

982 гПа

21:00

+9

6 м/с

981 гПа

00:00

+8

6 м/с

979 гПа

Орша, Культура

Адказ царкве ад Купавы

19.05.2016 15:26

4348 праглядаў, 23 каментара

Мікола Купава падрыхтаваў адказ царкоўнікам па пытанні Базылянскага манастыра

Напрыканцы мінулага году на старонках "Хрысціянскага інфармацыйнага парталу "Крыніца"" разгарэліся дэбаты вакол лёсу помніка архітэктуры "Былы Базылянскі манастыр". Сам партал назваў гэта канфліктам, і, сапраўды, абодва бакі абвінавацілі адно аднаго - неабыякавая інтэлегенцыя абвінаваціла царкву ў штучным замаруджванні рэстаўрацыі помніка, царкоўнікі абвінавацілі інтэлегенцыю ў штучным стварэнні канфлікту. Цалкам артыкул можна прачытаць тут. Але фармат таго артыкула не даў магчымасці бакам выказацца грунтоўна, а адказаць на ўзаемныя абвінавачанні, відавочна, хочацца і таму і таму боку. У сувязі з гэтым, для публікацыі спадар Мікола Купава напісаў асобны артыкул, які прапанваў для публікацыі на тым жа сайце. Публікуем гэты артыкул без зменаў тэкста.

У Воршы мёртвы сезон

Кожны раз калі наведваю Воршу, прыходжу да Аршыцы амаль у цэнтры горада, каб паглядзець на руіны кляштара Базылянаў з надзеяй на пазітыўныя зьмены ў ходзе рэстаўрацыі помніка. Але штогод бачу адно і тое: кляштар гібее, нават ніякага рамонту, ці падрыхтоўкі да ўсяабдымнай рэстаўрацыі невідно. І так з году ў год. Асабліва хваляванне ахоплівае, калі прыходзе вясна: самы спрыяльны час для рамонтна-рэстаўрацыйных прац. І вось сёлета ўжо настаў апошні месяц вясны, а значыць тры месяцы, калі не чатыры з ўлікам асблівых кліматычных умоў сёлета, можна весці гэткія плённыя працы. Але ніякіх прац на кляштары так і невідно. У вясенне-летне-восеньскі перыяд года кожны дзень спрыяльны для такіх мерапрыемстваў, а яны не выкарыстоўваюцца.

Калі ў мяне ўзьнік клопат пра лёс кляштара і адначасова думка пра тое як дапамагчы, каб пачаліся аднаўленчыя працы, я пазнаёміўся з аўтарам праекта рэстаўрацыі, убачыў незавершаны праект і Мікалай Лук’янчык мне распавёў, што манашка ганарар калектыву, які выконвае праект прывозе ў канвертах і дагэтуль не разьлічылася за папярэднія працы. Таму людзі ня хочуць далей працаваць, бо за гэтую іхнюю працу не атрымліваюць неабходныя ганарары. Я сабе тыды падумаў: “А навошта вазіць грошы ў канвертах, калі можна выслаць на рахунак майстэрні?” Але ладна. Шкада толькі, што ўзаемаадносіны праектнай майстэрні з т.зв. заказчыкам у тупіковым стане: праект не завершаны, помнік не рэстаўруецца.

І вось тут я прачытаў матэрыял журналісткі ў інтэрнэце на сайце “Крыніца”, які і зараз яшчэ ёсць у інтэрнэце. Яна брала інтэрв’ю ў манашкі Даніілы, якая між іншым сьцвярджае, што яна мне ўчыніла пратэкцыю, каб зрабіць маю выставу ў музеі Ул.Караткевіча. Што мяне вельмі здзівіла. Тут м.Данііла так выстаўляецца нібыта яна міністр культуры, або войт горада. А мне ніякая пратэкцыя не патрэбна. У мяне ўдосталь твораў як паводле творчасьці нашага славутага пісьменніка так і прысьвечаных Воршы. Таму я на кожны значны юбілей прывожу як свае творы так і сваіх калег-мастакоў Беларускага саюза мастакоў і адкрываем адразу дзьве выставы. Але ўсё гэта робіцца па дамоўленасьці з кіраўніцтвам Аршанскага музейнага комплекса. Тут жа м.Данііла яшчэ робіць другую шакіруючую заяву: “…Купава пералічыў (на рахунак рэканструкцыі кляштара) 400 000 рублёў, больш грошай ад яго я ніколі не атрымлівала…” Што маецца на ўвазе: у час праходжання гэтых маіх выставаў я аб’явіў аб продажы сваіх твораў і звыш паловы кошту акварэляў, лінарытаў, літаграфіяў ды афортаў, якія будуць прададзеныя, пералічыць на карысьць рэстаўрацыі помніка. Што і зрабіў. Мной пералічана прынамсі 3300000 руб. І вы бачыце гэта па квітанцыях грашовых адпраўленняў (да нас скан квітанцый дайшоў у даволі кепскай якасці, таму не публікуем яго - рэд. Orsha.eu), але хутчэй за ўсё я пералічыў больш за гэтую суму, бо я не знайшоў усе квітанцыі.

А рахунак на рэстаўрацыю помніка быў адкрыты і зарэгістраваны ў прыходзе Свята-Пакроўскага храма г.Оршы, што па сутнасці азначае пры пакуль яшчэ існуючым кляштары Базылянаў. Храм, якога быў зьнішчаны ўладамі Воршы ў 1969 г. Рахунак было б справядліва зарэгістраваць пры раённым аддзеле культуры.

Я дзякую аматарам майго мастацтва, якія набывалі некаторыя мае творы, за такі актыўны ўдзел у культурнай акцыі, скіраванай на адраджэнне шматпакутнага помніка. Так што словы шаноўнай м. Даніілы, уяўляюцца нечым большым чым звычайная праблема з памяццю.

Навогул, трэба сказаць, што Ворша ёсьць высока індустрыяльны горад, у якім шмат заводаў, фабрык і іншых вытворчых прадпрыемстваў, а яшчэ плюс розныя прадпрыемствы ў раёне, якія ўжо даўно маглі б забясьпечыць неабходную суму грошай для аплаты праекта і рэстаўрацыі кляштара. Для гэтага толькі і патрэбны кліч раённага кіраўніцтва, гарадскога начальства. Але гэтага пакуль што няма. Кіраўніцтва горада ўхілілася ад актыўнага ўдзелу ў лёсе помніка. А іхняя пазіцыя зараз вельмі неабходная. Замест гэтага кляштар цалкам перададзены ў карыстанне Расійскай праваслаўнай царкве, а клір не адчувае сябе паўнапраўным гаспадаром, і таму ў справе рэстаўрацыі робяць малыя кракі толькі пад націскам грамадства.

Таму нам варта нагадаць, што ў такім выпадку мяркуюць інстытуцыі ЮНЕСКО. А Беларусь чынная ўдзельніца гэтай паважанай міжнароднай арганізацыі. У адпаведнасьці з артыкулам №4 Канвенцыі аб сусветнай спадчыне, “кожная дзяржава-удзельніца дадзенай Канвенцыі прызнае, што абавязак забясьпечваць выяўленне, ахову захаванне, папулярызацыю і перадачу будучым пакаленням культурнай і прыроднай спадчыны, размешчаных на яе тэрыторыі ўскладаецца перш за ўсё на гэтую дзяржаву.”

Таму мы павінны ясна ўсьведамляць, што мы перададзім будучым пакаленням?

У дадзеным выпадку мы і маем на ўвазе канкрэтна Базылянскі кляштар. Якім ён будзе праз 10 гадоў? У ім можа быць музей, урэшце павінен быць узноўлены пры кляштары галоўны архітэктурны помнік Бажніца апекі Маці Божай. На шчасьце невялікі фрагмент храма не разьбіты ў 1969 г., захаваўся і ўяўляе для горада вялікую каштоўнасьць.

Дарэчы, ня толькі ў Віцебску, Магілёве ды іншых гарадах Беларусі шмат дадатных прыкладаў аднаўлення помнікаў спачатку зруйнаваных, а цяпер адноўленых. Дык такі ж станоўчы досьвед ёсць і ў Воршы: гэта ўзнаўленне езуіцкага кляштара (хоць і не цалкам). Які цяпер упрыгожвае горад. А яшчэ ж гадоў 25-30 ў гэтым кляштары месьцілася турма, якая была тут учынена яшчэ расійскімі царамі. Некаму ж такая выдатная думка прыйшла ўгалаву аднавіць кляштар! А цяпер вежа кляштара стала дамінантай горада. І гэта выдатна!

А што нам чакаць ад кіраўніцтва РПЦ? Дарэчы м.Данііла з сваёй пасады зьмешчаная, яе месца заняў ераманах Серапіён… Ужо на парозе лета, а нічога не зьмянілася ў адносінах да кляштара Базылянаў. Таму мы павінны канстатаваць артыкул канвенцыі ЮНЕСКО аб поўнай адказнасьці за помнік уладаў горада і на гэты артыкул абапірацца ў далейшай практычнай дзейнасьці грамадства ў адносінах да рэстаўрацыі кляштара.

Мікола Купава

Сябра Беларускага саюзу мастакоў

Падпішыся на навіны!

Падпішыся на навіны Оршы і рэгіёну і будзь першым, хто даведаецца самае важнае і цікавае

Обсуждение новости: Адказ царкве ад Купавы

Мікола Купава падрыхтаваў адказ царкоўнікам па пытанні Базылянскага манастыра

нет комментариев

станьте первым, кто начнёт обсужение

стать первым!

в соотеветсвии с действущим законодательством Республики Беларусь

комментарии могут оставлять только зарегистрированные пользователи

войти на сайт

ORSHA.EU - Оршанский региональный портал

При цитировании информации активная гиперссылка на orsha.eu обязательна. Использование материалов orsha.eu в коммерческих целях без письменного разрешения редакции не допускается

Если у Вас возникли вопросы по работе портала, есть пожелания и предложения или хотите прислать интересную новость - пишите на наш адрес электронной почты [email protected]

Пользовательское соглашение