У пятніцу, суботу і нядзелю ўскраіна Оршы з боку вуліцы Горацкай стала часовай сталіцай айчыннага дельталетного спорту. Яго прэзентавалі суворыя мужчыны ва ўзросце ад 30 да 50 гадоў (дарэчы, афіцыйны ўзрост старазапаветных святароў) з Оршы, Горак, Магілева, Чашнікаў, а пазней шчэ і з Віцебска. Са сваімі лётнымі апаратамі, натуральна, і з групамі падтрымкі.
У галаву прыйшла разумная думка не паленавацца, надзець цішотку сайта orsha.eu і пайсці пагутарыць.
Пагутарыць атрымалася з Аляксеем з Горак (цяпер ен жыхар Масквы) і Ігарам з Чашнікаў. Перш за ўсе, суразмоўцы папрасілі не блытаць дельталёт з дэльтапланам. Дельталёт, хоць вонкава і падобны з дэльтапланам, але мае шчэ і матор, які дазваляе развіваць хуткасць 90-120 км/ч, што цалкам параўнальна з добрым матацыклам. Толькі гэты матацыкл рухаецца ў прасторы непараўнальна свабодней і дазваляе аглядаць яе з вышыні да кіламетра над зямлёй.
Па словах Ігара, яму пашчасціла пабыць на першым і апошнім чэмпіянаце СССР па дельталетному спорту ў 1991 годзе (ў нашай, дарэчы, вобласці, але інтэрнэт-пошукавік, да жаль ніякай інфармацыі пра гэты чэмпіянат не даў), і з тых часоў – ен яго гарачы прыхільнік і прапагандыст.
З захаплення адзіночак дельталётный спорт у Беларусі стаў спортам дзясяткаў землякоў каля дзесяцігоддзя таму. На погляд Аляксея, у гэтага спорту есць добрыя перспектывы ў плане выхавання моладзі. Што тычыцца бяспекі – то ўзровень рызыкі тут прыкладна такі ж, як і ў байкераў... Зрэшты, можам у гэтым пераканацца на практыцы. І мы селі з Аляксеем у яго дельталёт і паляцелі...
Напэўна, прыблізна такія ж пачуцці адчувалі авіятары пачатку ХХ стагоддзя, калі вышыня палётаў была ў некалькі сотняў метраў, кабіны – вельмі адкрытыя і целы пілотаў і рэдкіх пасажыраў прадзьмухвалі то ласкавыя, то пранізлівыя ветры...
Пры жаданні, з дельталёта можна і ножкамі пабоўтаць. Сапраўды, нешта агульнае з матацыклам. І на паваротах нахіляецца, як на гарызантальнай дарозе... Часам Аляксей паварочваў галаву, адпускаў руку ад руля і вялікім пальцам задаваў пытанне, ці ўсе ў парадку? Але каб ведаць, у чым парадак, трэба з чымсці, мяркую, параўноўваць... Ёсць шчаслівыя людзі, якія лётаюць у сне. Ёсць тыя, якія падобна герою Шнура мараць «Мне бы в небо! Тут я был. А там я не был.» А неба – яно вельмі, нават, блізка. І класна праносіцца скрозь разраджаныя і не вельмі аблокі і бачыць зямлю, больш блізкую і жывую чым на Google-картах!
Орша і ваколіцы, варта сказаць, з дельталета выглядаюць досыць сімпатычна і арганізавана. З неба і транспарту у нас няшмат, і Дняпро – невялікая рэчка і яры на яго берагах драбнаватыя і архітэктурнае аблічча горада трохі масонскае... Мы ні разу, праўда, не праляцелі ні над мастамі ні над чыгуначнымі станцыямі: і ў небе есць свае правілы і абмежаванні.
У Беларусі дельталетами пакуль кіруюць толькі мужчыны. Практыка суседніх дзяржаў паказвае, што жанчыны лётаюць ня менш цікава і рызыкоўна, але ў нашай краіне дэльталёт – самы мужны спорт; у гэтым, у тым ліку, яе ўнікальнасць і эксклюзіўнасць.
Хочацца верыць, што будучыня ў дельталёта, як віду транспарту перспектыўная: апараты гэтыя танней за многія стромкія іншамаркі і, тым больш, верталеты, і патрабуюць значна меншых, чым самалеты аэрадромаў. Было б разуменне прыгажосці і важнасці гэтай перспектывы ў дзяржавы...
Зрэшты, гісторыя пакажа.
Андрэй Мельнікаў
