Прыёмная маці-выхавальніца Святлана Грачуліна дамаглася таго, каб аддзел адукацыі Аршанскага райвыканкама адклікаў яе з фармальнага адпачынку. 8 верасня ў Оршы прайшоў першы ў Беларусі суд па пазове прыёмнай маці-выхавацеля да мясцовага аддзелу адукацыі, у якім разглядалася немагчымасць работніка адмовіцца ад працоўнага адпачынку. Цяпер Святлана Грачуліна атрымала на рукі афіцыйнае рашэнне суда, піша tut.by.
Сутнасць канфлікту Святланы Грачулінай і аддзелу адукацыі заключалася ў тым, што жанчыну, якая з'яўляецца не толькі мамай, але і выхавальнікам аддзелу адукацыі, чыноўнікі неаднаразова адпраўлялі ў фармальны адпачынак. У гэтым годзе яе прымусова адправілі ў адпачынак з 28 ліпеня па 21 верасня, хоць прыёмнае дзіця ўвесь гэты час заставалася з ёй. У пазове Грачуліна прасіла прызнаць незаконным загад наймальніка аб прадастаўленні адпачынку, прызнаць, што яна знаходзіцца на працоўным месцы і абавязаць наймальніка выплаціць за гэты перыяд зарплату, а не адпускныя.
Гэты суд стаў прэцэдэнтам, і прычынай яму паслужыла сістэма адносінаў, якая склалася паміж прыёмнымі бацькамі і чыноўнікамі. Справа ў тым, што ў Беларусі прыёмны бацька ці маці - гэта не толькі апякун дзіцяці-сіраты (гэта значыць фактычна звычайны з бацькоў), але і працаўнік аддзелу адукацыі. Прывязка да мясцовага выканкаму ў выглядзе працоўнай дамовы, лічаць прыёмныя бацькі, робіць іх празмерна залежнымі ад волі чыноўнікаў.
У судзе Святлана Грачуліна настойвала на тым, што яна не супраць, каб прыёмнае дзіця было з ёй, але тады і адпачынак павінен па законе застацца нявыкарыстаным. За год нявыкарыстанага адпачынку работніку пакладзена кампенсацыя. У выпадку са Святланай гадавая кампенсацыя - гэта 4,5 мільёны рублёў. Калі ж яе адпраўляюць у адпачынак фармальна, па факце і адпачыць яна не можа, і адначасова губляе сур'ёзную суму.
Юрыст Алена Кашына, якая займаецца праблемамі прыёмных сем'яў, падкрэслівае, што сітуацыя з фармальнымі адпачынкамі актуальная практычна для ўсёй краіны: "Ва ўсёй Беларусі, акрамя Магілёўскай вобласці, прыёмных бацькоў адпраўляюць у неіснуючыя адпачынкі. Толькі адзінкам атрымоўваецца сысці ў рэальны адпачынак. Тады навошта гэтыя адпачынкі наогул патрэбныя? Да мяне са скаргамі на фармалізм звяртаюцца прыёмныя бацькі з усёй краіны, аднак да суда справу ніхто даводзіць ня рызыкаваў".
Аддзел адукацыі Аршанскага райвыканкама яшчэ да пасяджэння настойваў на тым, што наймальнік можа адправіць работніка ў адпачынак і без яго жадання. Пры гэтым фармальным адпачынак Святланы Грачуліной там не лічылі. У дасудовай сустрэчы чыноўнікі адмовіліся ад прапановы суда пайсці на міравое пагадненне. У гутарцы з карэспандэнтам TUT.BY намеснік начальніка аддзелу адукацыі Аксана Булаўка таксама заявіла, што пазоў прызнаваць яны не збіраюцца.
"Пасля публікацыі на TUT.BY пазіцыя аддзелу адукацыі змянілася. Я нават не чакала. У судзе юрыст аддзелу адукацыі заявіла, што яны прапануюць мне міравое пагадненне. Прапанавалі, што адклічуць мяне з адпачынку з 1 верасня. Я пагадзілася, не стала настойваць, каб прызнавалі нявыкарыстаным ўвесь адпачынак з 28 ліпеня, таму што цалкам віну аддзелу адукацыі суд бы не рашыўся прызнаць. Для мяне важна было, каб аддзел адукацыі проста прызнаў сваю памылку, і ён зрабіў гэта", - кажа Грачуліна, падкрэсліваючы, што надалей такое рашэнне суда дае ёй права зноў патрабаваць не адпраўляць яе ў адпачынак, калі не атрымаецца прыстроіць дзіцяці, напрыклад, у лагер.
"І я рада, што мы паказалі шлях астатнім бацькам, што можна адмаўляцца ад адпачынку, калі дзеці застаюцца з імі", - дадае прыёмная маці-выхавальніца.
Чаму ж аддзел адукацыі рэзка змяніў сваю пазіцыю? І чаму чыноўнікі змаглі пайсці на тое, каб вызваліць работніка толькі ад паловы фармальнага адпачынку? TUT.BY зноў звярнуўся ў аддзел адукацыі Аршанскага райвыканкама за каментарамі. Аднак у гэты раз намеснік начальнік аддзела адукацыі Аксана Булаўка, пачуўшы, што тэлефануе карэспандэнт TUT.BY па справе Грачуліной, адразу кінула слухаўку.
Юрыст аддзелу адукацыі, якая была на судзе, але палічыла за лепшае не называць сваё імя, заявіла TUT.BY, што не мае права даваць каментары на гэтую тэму. - Я не магу вам адказаць, чаму, як і што. Гэта справа ўжо вырашаная, закрытая. <...> Усе задаволеныя. <...> Ужо ўсё канфліктныя пытанні вырашаныя. Мы нічога (маецца на ўвазе пазоў. - заўвага. TUT.BY) не прызнавалі. - Як нічога не прызнавалі? Прыёмную маці адклікаюць з адпачынку з 1 верасня. Можаце растлумачыць, чаму раней вы адмаўляліся гэта рабіць? Гэта значыць часткова пазоў вы ўсё-ткі прызналі. - І што? Святлана Леанідаўна (Грачуліна. - заўвага. TUT.BY) была на судзе, няхай яна вам раскажа.
З начальнікам аддзелу адукацыі Андрэем Загурскім TUT.BY злучыць не змаглі. У яго прыёмнай паведамілі, што ён у ад'ездзе і калі будзе - невядома.
