Аршанцу Арцёму Сазанаўцу толькі 14 гадоў, і ён з'яўляецца адным з лепшым гоншчыкаў у мотакросе Беларусі. Пры тым, што ў Беларусі ў аршанца няма сур'ёзных канкурэнтаў і агульны ўзровень першынства не такі высокі, затое фінансавых праблем з гарой. Сазанавец прывозіць высокія ўзнагароды з міжнародных стартаў. Гісторыю Арцёма і яго трэнера Алега Георгіевіча, які разам з гэтым і дзед гоншчыка, распавядае сайт abw.by.
Мотакрос - адзін з самых відовішчных відаў спорту. Хуткасць, галавакружныя скачкі, адрэналін, абгоны, барацьба пілотаў і машын. Усё гэта прыцягвае натоўпы гледачоў і сотні ўдзельнікаў па ўсім свеце. Спонсары ўкладаюць шалёныя грошы, мотавытворцы ўтрымліваюць завадскія каманды, а спаборніцтвы транслююць у жывым эфіры па тэлебачанні.
У нашай жа краіне крос, як і ўвесь матацыклетны спорт, развіваецца слаба. Гонак мала, арганізацыя кульгае, рэкламы і буйных спонсараў няма. Таму і агульны ўзровень дастаткова нізкі. Рэдкія госці з Прыбалтыкі і Расеі злёгку разводзяць "мясцовае балота", але ў цэлым мы варымся ва ўласным соку.
Таму і поспехі беларускіх гоншчыкаў на міжнароднай арэне з'яўляюцца выключэннем, а не заканамернасцю. Што казаць, калі за 25 гадоў незалежнасці ў краіне з'явіўся толькі адзін майстар спорту міжнароднага класа Яўген Тылецкі. У гэтым годзе Жэню спаўняецца 27 гадоў, ягоная спартовая кар'ера плаўна падыходзіць да завяршэння. Хто прыйдзе на змену гоншчыку нумар адзін? Ёсць добрыя хлопцы ў Мінску, у Гродзенскай вобласці і г.д. Калі б патрапілі ў моцны нацыянальны чэмпіянат - выраслі б гоншчыкі еўрапейскага ўзроўню. На жаль, на гэта патрэбныя буйныя сродкі, а грошай, як заўсёды, няма.
Аршанскі самародак
Ёсць у Беларусі самародак. Бялявы хлапчук з Оршы - 14-гадовы Арцём Сазанавец. Нягледзячы на ўсе тыя ж праславутыя фінансавыя праблемы, адсутнасць унутранай канкурэнцыі ў нацыянальным першынстве і кучу іншых фактараў, Арцём прымудраецца на зайздрасць рэгулярна прывозіць узнагароды з розных міжнародных спаборніцтваў.
Дарога ў мотакрос для яго была наканаваная. Дзядуля Алег ў свой час быў адным з наймацнейшых гоншчыкаў Беларусі і адным з нямногіх суайчыннікаў, хто можа пахваліцца медалём чэмпіянату СССР. Дзядзька Аляксандр з'яўляецца майстрам спорту і шматразовым чэмпіёнам краіны. Другі год запар Арцём выступае на аўстрыйскім матацыкле КТМ ў класе з кубатурай 85 куб.см - гэта апошні рубеж перад пераходам на дарослую тэхніку. Вынікі розныя. Дома канкурэнтаў няма! На міжнароднай гонцы ў Польшчы ўдалося перамагчы нават у групе дарослых гоншчыкаў.
Наперадзе два галоўных турніру сезона - фінал чэмпіянату Еўропы ў Чэхіі і першынство свету ў Расеі.
Апошнім стартам быў занальны чатырохэтапны чэмпіянат Еўропы. Дзве гонкі прайшлі ў Польшчы, па адной - у Расеі і Латвіі. Што значыць занальны? Усё вельмі проста. Прыняць удзел у чэмпіянаце Еўропы жадае вялікая колькасць гоншчыкаў. Зыходзячы з гэтага спартоўцаў па нацыянальнай прыналежнасці падзялілі на 4 розныя зоны, дзе першыя 10 пілотаў па выніках агульнага заліку выходзяць у фінальную частку. Беларусь разам з Польшчай, краінамі Прыбалтыкі, Расеяй і Украінай адносіцца да паўночнага ўсходу. Усяго ж у адборачных спаборніцтвах прынялі ўдзел каля 200 юных мотакрасменаў. Стабільная язда і фініш ва ўсіх заездах не ніжэй за 6-га месца дазволілі Арцёму выйсці на агульнае першае месца і з лідзіруючай пазіцыі ў зоне кваліфікавацца ў фінальную частку чэмпіянату Еўропы!
"Калі параўноўваць з астатнімі, то Арцём ехаў на самым горшым матацыкле"
Перад паездкай у Чэхію, на этапе чэмпіянату Беларусі ў Мінску, Арцём ізноў быў лепшым і безумоўна перамог у абодвух заездах. Адразу ж пасля фінішу ўдалося задаць некалькі пытанняў юнаму гоншчыку і яго трэнеру-дзядулю Алегу Георгіевічу.
- Алег Георгіевіч, у мінулым годзе ў Арцёма на занальнай Еўропе было трэцяе месца, у гэтым годзе - першае. Што памянялася за год? Што дазволіла палепшыць вынік?
- Што памянялася? Ды нічога не памянялася. Ездзіць больш не сталі. Дзіця расце, адпаведна дадаюцца сілы, а гэта ўжо дапамагае ў стабільнасці. У гэтым годзе ўдалося перамагчы перш за ўсё з-за стабільнасці і няўдач асноўных канкурэнтаў. Можна сказаць, што поспех быў на нашым баку больш, чым на баку іншых.
- Падрыхтоўка да гэтых чатырох гонак была асаблівай? Ці ўсё ішло ў штатным рэжыме?
- Асаблівых трэніровак не было. Зіму прасядзелі дома, пакуль усё трэніраваліся. Прычына, як заўсёды, адна - фінансы. Выступ наогул быў пад пытаннем. У апошні момант ДТСААФ знайшоў грошы і купіў нам матацыкл, за што вялікі дзякуй. Але ён стандартны! Калі параўноўваць з астатнімі, то Арцём ехаў на самым горшым матацыкле. Хуткая язда патрабуе і адпаведнай тэхнікі, так як серыйная не вытрымлівае. Укладваць трэба ў падвеску, рухавік і г.д. Але гэта зноў жа грошы. Быў бы фундатар - ехалі б яшчэ хутчэй. Канкурэнты накаталі па 100 трэніровачных гадзін, а Арцём - толькі 10.
- Арцём, каго лічыў асноўным канкурэнтам перад пачаткам турніру?
- Ды многіх! Першая дзясятка ўся вельмі хуткая. Было шмат моцных латышоў, эстонцаў і расейцаў. Так склалася, што барацьба ўжо каля апошняга адрэзку разгарнулася паміж мной і Патрыкам Узулсам з Латвіі. Я лідыраваў з перавагай ў 7 ачкоў. Стаяла задача не адпусціць яго далёка наперад. Цяпер наперадзе фінал у Чэхіі. Планую уехаць у топ-10. Калі атрымаецца, то буду самым шчаслівым на планеце!
